Άγιος Αχίλλειος, Φλώρινα
Στο Δήμο Πρεσπών υπάγεται και το νησάκι του Αγ. Αχιλλείου, που απέxει 60 χλμ. από τη Φλώρινα, 65 χλμ. από την Καστοριά και ο ομώνυμος οικισμός είναι χτισμένος σε υψ. 853 μ. μέσα στη Μικρή Πρέσπα. Στο Τοπικό Διαμέρισμα Αγίου Αχιλλείου υπάγεται και ο οικισμός Πύλη, που κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας ήταν τούρκικο χωριό και αργότερα χρησίμευσε ως αρχηγείο των ανταρτών.
Οι 130 μόνιμοι κάτοικοι ασχολούνται με την αλιεία, την κτηνοτροφία, τη γεωργία και τον τουρισμό. Στην περιοχή της Πύλης υπάρχουν δύο πηγές, από τις οποίες η μία βρίσκεται στο δρόμο από την Πύλη προς τον εγκαταλελειμμένο οικισμό Δασερή και η άλλη χρησίμευε ως λουτρά κατά τη βυζαντινή εποχή.
Κοντά στο χωριό είναι η Μικρή Πρέσπα, η οποία έχει πλούσια ορνιθοπανίδα, ιχθυοπανίδα και χλωρίδα. Στην περιοχή δεσπόζουν δάση βελανιδιάς, όπου διαβιούν αρκούδες, αγριoγoύρουνα, λύκοι, ζαρκάδια, λαγοί, αλεπούδες. Επίσης, κάνουν αισθητή την παρουσία τους αετοί, γεράκια, κίσσες, δρυοκολάπτες, αηδόνια κ.ά. Υπάρχουν σπήλαια, τα οποία όμως παραμένoυν ανεξερεύνητα.
Το ομώνυμο νησάκι προσφέρει ιδιαίτερη θέα, καθώς και οι τοποθεσίες Δασερή και Κρίνα. Στην εκκλησία του Αγ. Αχιλλείου (τέλη του 10ου αι.) στο νησάκι στη Μικρή Πρέσπα, βρίσκεται ο τάφος του Αγίου Αχιλλείου. Εκεί μετέφερε ο Βούλγαρος τσάρος Σαμουήλ από την πόλη της Λάρισας το λείψανο του επισκόπου της, Αγ. Αχιλλείου, γύρω στο 980-985. Είναι μία τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική με νάρθηκα και αποτέλεσε για πέντε αιώνες τον επισκοπικό ναό της Πρέσπας. Έδωσε το όνομα στο νησί και πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες βασιλικές της Ελλάδας.
Αξιόλογο θρησκευτικό μνημείο αποτελεί επίσης το μοναστήρι της Παναγίας Πορφύρας (αρχές 16ου αι.). Η θεοσέβεια των κατοίκων της περιοχής διαφαίνεται από το πλήθος των εκκλησιών: Αγ. Γεωργίου, Αγ. Νικολάου, Αγ. Δημητρίου(12ος - 14ος αι.), Δώδεκα Αποστόλων (11ος-12ος αι.), Αγ. Αθανασίoυ, Αγ. Γεωργίου (Πύλη), Αγ. Νικολάου και Aγ. Αθανασίoυ (Δασερή). Σε παλιότερες εποχές όλο το νησί ήταν κάστρο. Στον εορτασμό του Αγ. Αχιλλείου, πραγματοποιείται εκκλησιασμός στην ομώνυμη εκκλησία σε ιδιαίτερα συγκινησιακό κλίμα. Ξεχωριστή εμπειρία για τον επισκέπτη αποτελούν οι πολιτιστικές εκδηλώσεις «Πρέσπες» μία από τις σημαντικότερες εκδηλώσεις πανελλαδικά, που λαμβάνουν χώρα στο νησί του Αγ. Αχιλλείου.
Φωτογραφίες / Άγιος Αχίλλειος